مینی بای پس یکی از پرجستجوترین روش های جراحی لاغری است که بسیاری از افراد بعد از تجربه‌ شکست در رژیم ها و ورزش های سخت به آن فکر می کنند. این عمل به دلیل کاهش سریع وزن، دوره نقاهت کوتاه و برگشت پذیری، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. اما پیش از تصمیم گیری، آشنایی با مزایا، معایب و میزان موفقیت آن برای هر فرد ضروری است.

عمل مینی بای پس چیست؟

ترکیب عمل اسلیو معده و بای پس معده، عمل مینی بای پس می شود. این عمل از عمل بای پس، ایمن تر و کم تهاجم تر و از عمل اسلیو تهاجمی تر است. در این عمل کاهش وزن، معده به دو قسمت کوچک و بزرگ تقسیم می شود. مانند عمل بای پس کلاسیک، بعد از این کار قسمتی از معده را دور می زنند؛ با این تفاوت که معده کوچک را کشیده تر می کنند مانند عمل اسلیو.

در عمل اسلیو قسمت زیادی از معده برداشته می شود، اما در عمل مینی بای پس هیچ قسمتی از معده برداشته نمی شود. در این عمل جراحی، معده و روده کوچک را در یک قسمت به هم متصل کرده؛ بر خلاف عمل بای پس نرمال. بای پس تک آناستوموزی، نامی است که این عمل  با آن شناخته می شود. در این عمل به دلیل محدود شدن حجم معده، باعث می شود معده دیرتر خالی شود و به همین دلیل فرد بیشتر احساس سیری کند.

چه کسانی کاندیدای مناسب عمل مینی بای پس هستند؟

• افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالای 35 که دچار چاقی مفرط هستند.
• افراد با BMI بالای 30 همراه با بیماری های زمینه ای مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا، آپنه خواب یا کلسترول بالا.
• کسانی که روش های غیرجراحی مثل رژیم، ورزش یا داروهای لاغری را امتحان کرده اند اما نتیجه پایدار نگرفته اند.
• افرادی که دچار پرخوری یا حجم غذای بالا هستند، زیرا مینی بای پس باعث کاهش اشتها و کوچک شدن معده می شود.
• کسانی که نیاز به کاهش وزن سریع تر برای کنترل بیماری های خطرناک (مانند دیابت مقاوم به درمان یا بیماری های قلبی) دارند.

در مقابل، افراد با مشکلات جدی کبدی، بیماری های روده، اعتیاد به الکل یا سیگار و کسانی که توانایی پایبندی به رژیم و مصرف مکمل ها را ندارند، معمولا گزینه مناسبی برای این جراحی نیستند.

آیا عمل مینی بای پس برگشت پذیر است؟

این عمل اگر به دلایلی موفق آمیز و تاثیر گذار نباشد و یا شخص از انجام آن پشیمان شده باشد، می توان را به حالت اولیه برگرداند و همه چیز را ریورس کرد. همانطور که به آن اشاره کردیم، در این عمل بر خلاف عمل اسلیو قسمتی از معده برداشته نمی شود. البته مواد غذایی به قسمتی که جدا شده و بخیه خورده است وارد نمی شود.

در این عمل، قسمت میانی روده کوچک به قسمت انتهایی معده جدید با یک آناستوموز وصل می شود. از این رو اگر این عمل موفقیت آمیز نباشد، می توان آن را به حالت اولیه برگرداند.

تفاوت مینی بای پس معده و بای پس معده چیست؟

در جراحی مینی بای پس، یک آناستوموز داریم که نقطه اتصال معده به روده کوچک می باشد. اما در بای پس دو نقطه آناستوموز داریم است یکی نقطه اتصال معده به روده کوچک و دیگری نقطه اتصال روده به خودش می باشد. برای افرادی که چاقی شدیدی دارند، عمل مینی برای کاهش وزن روش بسیار خوبی می باشد. زیرا جذب نکردن در این عمل بسیار بیشتر از بای پس می باشد. همچنین حجم معده در این جراحی بیشتر از بای پس می باشد. این امر باعث بروز مشکلات و عوارض ناشی از جراحی را بسیار کم می کند.

تفاوت مینی بای پس و اسلیو معده

در عمل اسلیو معده بخش زیادی از معده برای همیشه برداشته می شود و غیرقابل برگشت است، اما در مینی بای پس معده حذف نمی شود و فقط کوچک شده و به روده متصل می گردد و در صورت نیاز امکان برگشت دارد. کاهش وزن در مینی بای پس سریع تر و پایدارتر است، ولی به دلیل کاهش جذب، بیمار باید مکمل های ویتامینی مصرف کند. در اسلیو جذب مواد طبیعی باقی می ماند اما سرعت کاهش وزن کمتر است. همچنین در مینی بای پس احتمال رفلاکس صفرا و در اسلیو احتمال رفلاکس اسید بیشتر وجود دارد.

میزان کاهش وزن با مینی بای پس معده

اکثر افراد بعد از انجام این عمل لاغری به سرعت وزن کم می کنند و این کم شدن وزنشان حفظ می شود. کاهش وزن بعد از سه ماه، یک سوم وزن اضافی و کاهش وزن بعد از یک سال، دو سوم تا سه چهارم وزن اضافی بدن است.

غالبا افرادی که این عمل را انجام می دهند، بعد از یک تا دو سال بهترین نتیجه را می گیرند و به بیشترین درجه از لاغری خود می رسند. البته بعد از این مدت زمان، فرد دوباره مقداری به وزنش افزوده می شود. اما هنوز نتایج بلند مدت این عمل لاغری دیده می شود و فرد حدود 70 درصد از وزن خود را از دست می دهد. این نتایج تا 10 سال به طور تقریبی طول می کشد.

این نتایج گفته شده به طور تقریبی می باشد و به صورت میانگین محاسبه شده است. اگر فرد به طور منظم ورزش و فعالیت بدنی خود را داشته باشد و از رژیم غذایی سالمی پیروی کند نتایج این عمل تا مدت های بیشتری می ماند.

مزایای کاهش وزن با مینی بای پس

مزیت	توضیحات
برگشت پذیری	امکان بازگرداندن معده به حالت اولیه.
هزینه کمتر	پیچیدگی کمتر نسبت به بای پس.
لاغری سریع	کاهش وزن 50–80٪ در زمان کوتاه.
رژیم غذایی کنترل شده	وعده های کوچک و کم‌چرب.
عوارض کمتر	خطر فتق و انسداد روده پایین تر.
دوره نقاهت کوتاه	بهبود حال عمومی ظرف یک روز.
مدت زمان عمل کوتاه	حدود یک ساعت و بخیه کوچک.

همانطور که در قبل به آن اشاره کردیم، یکی از مزایای این عمل برگشت پذیری آن می باشد. این بازگشت می تواند در دوره نقاهت بعد از عمل یا در هر زمان دیگری بعد از عمل جراحی انجام پذیرد.

دیگر مزایای این عمل عبارتند از:

هزینه کمتر جراحی بای پس معده

با توجه به این که جراحی مینی بای پس پیچدگی کمتری و دارد و وسعت عمل مینی بای پس در مقایسه با عمل جراحی لاغری بای پس کمتر می باشد طبیعتا هزینه کمتری هم دارد.

لاغری سریع بعد از عمل بای پس

بعد از انجام عمل میل به غذا در بیمار به شدت کاهش پیدا می کند و این باعث می شود که وزن به سرعت تغییر کند. وزن بیمار بین 50 تا 80 درصد تغییر می کند.

قابل ذکر است که بعد از انجام عمل بیمار نمی تواند به برنامه غذایی قبل از عمل برگردد. در واقع باید زیر نظر متخصص برنامه خاص غذایی را دنبال کند تا به نتیجه مورد نظرخود برسد. این رژیم شامل وعده های غذایی کوچک و کم کالری و کم چربی می باشد.

احتمال کمتر بروز عوارض

همچنین احتمال بروز خطراتی مانند فتق و انسداد روده نیز در عمل مینی بای پس کمتر می باشد. اما کاهش وزن در عمل مینی کند تر از عمل بای پس اتفاق می افتد به همین دلیل هر کدام مزایا و معایب خود را دارند.

دوره نقاهت کوتاه مدت

جراحی مینی کل دوره نقاهتش یک روز می باشد. در واقع یک روز طول می کشد که بیمار حال عمومیش نرمال شود.

مدت زمان کوتاه جراحی

مدت زمان انجام عمل مینی حدودا یک ساعت می باشد. چون از طریق لاپاراسکوپی این عمل انجام می شود، جای بخیه کوچکتر و کمتر از عمل باز می باشد.

رژیم غذایی و سبک تغذیه بعد از عمل

بعد از عمل مینی بای پس، رعایت رژیم غذایی مناسب برای حفظ کاهش وزن و جلوگیری از عوارض بسیار مهم است. در هفته های اول معمولا رژیم مایعات شفاف توصیه می شود، سپس به تدریج غذاهای نرم و پوره وارد برنامه غذایی می شوند و نهایتا وعده های کوچک و کم چرب جایگزین می گردند. بیماران باید از خوردن وعده های بزرگ و پرچرب خودداری کنند و به مصرف مکمل های ویتامینی و معدنی ادامه دهند تا کمبود مواد مغذی پیش نیاید. همچنین نوشیدن آب کافی، انجام فعالیت بدنی سبک و تقسیم وعده ها به ۵–۶ وعده کوچک در طول روز به حفظ سیری و کاهش وزن کمک می کند.

معایب انجام عمل بای پس

با وجود مزایای قابل توجه، عمل مینی بای پس معایبی نیز دارد که باید قبل از جراحی در نظر گرفته شود. از جمله مهم ترین معایب پزشکی آن می توان به رفلاکس صفرا به معده و مری، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، تهوع، اسهال و احتمال انسداد روده اشاره کرد. همچنین این عمل محدودیت هایی برای سبک زندگی ایجاد می کند؛ بیمار باید رژیم غذایی مخصوص، مصرف طولانی مدت مکمل های ویتامینی و فعالیت بدنی منظم را رعایت کند تا کاهش وزن پایدار باقی بماند. علاوه بر این، در برخی کشورها مانند ایالات متحده آمریکا به دلیل خطر رفلاکس صفرا ، این عمل به‌طور رسمی تایید نشده است. در نهایت، هرچند این جراحی کم تهاجمی و ایمن محسوب می شود، اما نیاز به پایبندی کامل به مراقبت های بعد از عمل برای پیشگیری از عوارض و بازگشت وزن دارد.

مراقبت ها و پیگیری های بعد از عمل

• فعالیت بدنی سبک: در روزهای اولیه از فعالیت شدید و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
• ویزیت های دوره ای: مراجعه منظم به پزشک برای کنترل وزن و بررسی وضعیت سلامت ضروری است.
• رژیم غذایی مناسب: پیروی از رژیم غذایی خاص شامل وعده های کوچک، کم چرب و تقسیم شده در طول روز.
• مصرف مکمل ها: مصرف منظم و طولانی مدت مکمل‌های ویتامینی و معدنی برای جلوگیری از کمبود مواد مغذی.
• پایش علائم و عوارض: توجه به هرگونه تهوع، اسهال، رفلاکس یا تغییرات غیرطبیعی و اطلاع رسانی به پزشک.
• پیگیری برنامه ورزشی: انجام تمرینات سبک و منظم طبق توصیه پزشک یا متخصص تغذیه برای حفظ کاهش وزن.

جمع بندی

مینی بای پس یک روش موثر و کم تهاجمی برای کاهش وزن است که می تواند به بهبود بیماری های متابولیک کمک کند. با این حال، موفقیت عمل وابسته به رعایت رژیم غذایی، مصرف مکمل ها و پیگیری مراقبت های بعد از عمل است. قبل از اقدام، حتما با پزشک و متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید این روش برای شما مناسب است. تغییر سبک زندگی و رعایت نکات پزشکی در کنار جراحی، کلید رسیدن به وزن و سلامت دلخواه است.

سوالات متداول