عمل اسلیو معده یکی از رایج ترین عمل های لاغری است که امروزه در سرتاسر جهان طرفداران زیادی دارد و افراد بسیاری برای درمان چاقی مفرط از آن کمک می گیرند. این عمل لاغری همانند تمامی عمل های جراحی در کنار تمام فوایدی که دارد ممکن است برخی عوارض را نیز در پی داشته باشد. عوارض عمل اسلیو معده دارای عارضه های مختلفی در بلند مدت و کوتاه مدت است. به صورت کلی، عارضه های کوتاه مدت بعد از جراحی اسلیو معده با رعایت رژیم غذایی و دستورالعمل های جراح لاغری قابل حل هستند و ماندگاری نخواهند داشت. عوارض بلند مدت جراحی اسلیو معده نیازمند مدت زمانی بیشتر هستند و احتمال ماندگاری آنها پس از درمان وجود دارد. مهم ترین گام برای جلوگیری از بروز عارضه های بعد از جراحی اسلیو، انتخاب صحیح جراح لاغری است چراکه امکان تجربه کردن عوارض خطرناک تر را به شدت کاهش می دهد.

بررسی تک به تک عوارض عمل اسلیو معده

اگر چه عمل اسلیو معده یک جراحی موثر، بی خطر و بدون عوارض به شمار می آید اما در برخی اوقات ممکن است در اثر خطاهای پزشکی و یا هر علل دیگری، برخی عوارض با خود به همراه داشته باشد. به طور کلی، عوارض جراحی اسلیو در سطح جهانی حدود 10% است و در این بین تنها 0.3% باعث خط مرگ با عمل اسلیو معده می شود. 21 عوارض عمل اسلیو معده عبارت اند از:

1. نشت در خط منگنه بعد از عمل اسلیو معده

در حین جراحی بعد از برش زدن معده، معده جدید با استفاده از ابزار خاصی به نام استاپلر که دو ردیف منگنه های فلزی از خود به جای می گذارد دوخته می شود. اگر این عمل به درستی صورت نگیرد و یا به منظور کاهش هزینه، از منگنه های خوبی استفاده نشود ممکن است خط منگنه نشتی پیدا کرده و موجب بروز عفونت، التهاب و آبسه شود. در صورتی که بیمار با این عارضه رو به رو شود، باید فوراً تحت مراقبت شدید قرار بگیرد. چرا که اگر عفونت کنترل نشود امکان خطر جانی وجود دارد.

2. تنگی معده از عوارض احتمالی جراحی اسلیو

جدی ترین عوارض عمل اسلیو معده، تنگ شدن معده است. زمانی اتفاق می افتد که دهانه معده ملتهب و مسدود شده و از ورود غذا به روده و معده جلوگیری کند. تنگی معده ممکن است یک عارضه حاد باشد و از مهم ترین علائم آن می توان به حالت تهوع و استفراغ، مشکل در بلع و عدم تحمل مواد غذایی اشاره کرد. بر اساس تحقیقات، این عارضه ممکن است در 5/3 درصد از بیماران بعد از عمل اسلیو معده رخ دهد.

3. کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در بدن بعد از جراحی اسلیو

شایع ترین عوارض عمل اسلیو معده، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در بدن است. چرا که بعد از عمل و با کاهش غذای مصرفی فرد، بعد از مدتی ممکن است به دلیل مصرف ناکافی مواد مغذی بدن دچار کمبود ویتامین ها و مواد معدنی شده و فرد به سوء تغذیه مبتلا شود. برای پیشگیری از بروز این عارضه باید انواع مکمل ها و ویتامین های لازم را در رژیم غذایی بعد از عمل گنجاند تا دچار پشیمانی بعد از عمل اسلیو معده نشویم.

4. افتادگی پوست بعد از عمل اسلیو معده

طبق تجربیات کسانی که عمل اسلیو معده انجام داده اند، یکی از عوارض عمل اسلیو معده که بروز آن بر روی زیبایی اندام و ظاهر شدیداً تاثیر گذار است، افتادگی و شل شدن پوست می باشد. در بیشتر مواقع، برای برطرف کردن آن فرد ناچار است از جراحی های زیبایی کمک بگیرد. بروز این عارضه که معمولاً در پی کاهش وزن های شدید اتفاق می افتد به سن، کشسانی پوست فرد و سن او بستگی دارد.

5. خونریزی بعد از عمل اسلیو معده

از دیگر عوارض عمل اسلیو معده، خونریزی در منگنه است که البته احتمال بروز آن بسیار کم و حدود 1% است. در صورت بروز این عارضه معمولاً می توان بدون نیاز به جراحی دوباره خونریزی را کنترل کرد. اما در برخی مواقع نیاز است که جراحی دیگری بر روی بیمار انجام شود تا تمام خونی که در حفره شکمی تجمع کرده بیرون کشیده شود. اگر پزشک از روند بهبودی بیمار راضی نباشد، ممکن است بخواهد تا دوباره جراحی لاپاراسکوپی را انجام دهد که اصلاً غیر طبیعی نیست.

در صورت مشاهده خونریزی بعد از عمل اسلیو معده، مراجعه به جراح لاغری خود ضروری است. به صورت کلی، خونریزی بعد جراحی، از داخل معده و محل عمل رخ می دهد:

1. خونریزی از داخل معده بعد از جراحی اسلیو: استفراغ خونی و مدفوع تیره.
2. خونریزی از محل جراحی بعد از عمل اسلیو: ایجاد ورم، بروز احساس درد و مشاهده کبودی.

6. بوی بد دهان بعد از عمل اسلیو معده

یکی از عوارض نادری که ممکن است بعد از عمل اسلیو رخ دهد، بوی بد دهان است. هر چند این عارضه خطری برای سلامت فرد ندارد، اما کیفیت زندگی و اعتماد بنفس او را تحت تاثیر منفی قرار می دهد. کم آبی بدن و رفلاکس معده، علت بوی بدن دهان بعد از عمل اسلیو هستند. برای جلوگیری از بروز این عارضه، رعایت رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده و نوشیدن فراوان آب را فراموش نکنید.

7. ریزش مو بعد از عمل اسلیو معده

از دیگر عوارض عمل اسلیو معده که به صورت موقت و در ماه های اول بعد از عمل بروز پیدا می کند، ریزش مو می باشد. کمبود پروتئین در بدن موجب بروز این عارضه در بدن می شود که با رعایت رژیم غذایی سالم می توان آن را برطرف کرد.

8. احساس درد بعد از عمل اسلیو معده

احساس درد ناشی از عمل اسلیو معده، به دلیل استفاده از روش لاپاراسکوپی برای انجام جراحی مرتبط است. در تکنیک لاپاراسکوپی، حفره های دایره ای شکل بر روی شکم برای انجام جراحی اسلیو معده ایجاد می شوند. گاز دی اکسید کربن تا فشار نهایتا 15 میلی متر جیوه از طریق تجهیزات لاپاراسکوپی به شکم تزریق خواهد شد. فشار ورودی به شکم از گاز کربن دی اکسید تزریق شده توسط دستگاه لاپاراسکوپی، نقش تحریک کننده عضلات شکم جهت انقباض و دیافراگم (عضله بین قفسه سینه و شکم) است. احساس درد بعد از عمل اسلیو معده در قسمت های شانه و شکم بیماران، طبیعی و موقتی است.

9. سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده

احساس سرگیجه جز متداول ترین عوارض عمل اسلیو معده بشمار می آید. بروز احساس سرگیجه بعد از عمل اسلیو معده به 3 علت رخ می دهد:

1. تاثیرات داروهای بیهوشی جراحی (حداقل 2 روز برای خارج شدن داروی بیهوشی عمل اسلیو معده از بدن زمان نیاز است).
2. کم آبی بدن (حداقل در روز 9 تا 10 لیوان آب مصرف شود).
3. کاهش قند خون (عمل اسلیو معده موجب کاهش حجم زیادی از قند خون می شود و به مرور زمان با رعایت رژیم غذایی بهبود خواهد یافت (مخصوصا بیمارانی که با مشکل دیابت سر و پنجه گرم می کنند و کاندیدای جراحی لاغری اسلیو معده هستند)). عمل اسلیو معده، بازدهی و کارکرد غدد انسولین را بهبود خواهد بخشید.

10. حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

حالت تهوع بعد از اسلیو معده ناشی از کوچک شدن اندازه دستگاه گوارش، ایجاد تغییرات هورمونی، رعایت نکردن رژیم غذایی اسلیو و کم آبی بدن شکل می گیرد. برای جلوگیری و مقابله با عارضه حالت تهوع و استفراغ بعد از اسلیو کافی است 5 گام ذیل را طی نمایید:

1. رعایت رژیم غذایی بعد از اسلیو معده (موردی خارج از برنامه غذایی تجویزه شده توسط پزشک نباید مصرف شود).
2. مصرف کافی و کامل مایعات (حداقل 8 لیوان آب در روز).

11. ریفلاکس معده بعد از جراحی اسلیو

لیست عوارض عمل اسلیو معده با برگشت اسید از معده (ریفلاکس معده) تکمیل می شود. ریفلاکس اسید از معده به دلیل خارج شدن تقریبا 80 درصد حجم معده بعد جراحی اسلیو طبیعی است چراکه تغییرات بزرگی بر روی دستگاه گوارش ایجاد می شود. اگر علائمی نظیر احساس درد و ناراحتی در وسط قفسه سینه، حالت تهوع و سوزش بر سر دل را تجربه کردید، فرآیند ریفلاکس معده در حال رخ دادن است. روش های درمان ریفلاکس معده عبارت اند از:

1. ایجاد تغییرات اساسی در برنامه غذایی توسط متخصص تغذیه و جراح لاغری.
2. استفاده از داروهای ضد اسید برای کاهش میزان اسید معده.
3. در صورت عدم موفقیت دو مورد قبلی، انجام جراحی.

12. نفخ و اسهال بعد از عمل اسلیو معده

نمی توان از مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال در عوارض عمل اسلیو معده چشم پوشی کرد. طبق آمار و تحقیقات، بیش از 85 درصد کسانی که کاندیدای جراحی لاغری اسلیو معده هستند، بعد از جراحی دچار اسهال می شوند، پس احتمال بروز آن برای هر بیماری پیش بینی خواهد شد. دلایل مختلفی نظیر میل کردن غذا با سرعت، پرخوری بیش از اندازه، زخم های جراحی در دستگاه گوارش، فتق و غیره باعث بروز نفخ و اسهال بعد از عمل اسلیو معده می شوند. تمامی مشکلات گوارشی جز عوارض کوتاه مدت اسلیو معده محسوب می شوند. با رعایت مراقبت های بعد از عمل لاغری و دستورالعمل های جراح چاقی، می توان تا کمتر از 180 روز به این مشکلات گوارشی خاتمه داد.

13. کاهش ویتامین D بعد از عمل اسلیو معده

یکی از بزرگ ترین مزیت های جراحی اسلیو در مقایسه با عمل بای پس معده، کاهش بسیار کمتر ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز بدن است. به صورت کلی، تغییرات جراحی چاقی اسلیو فقط بر روی معده است اما در عمل بای پس معده این طور نیست! اصل تغییرات جراحی بای پس معده بر روی روده بیمار است. کمبود ویتامین D بیشتر برای افرادی بعد از عمل اسلیو رخ می دهد که از شاخص توده بدنی (چاقی بیش از اندازه) بسیار بالا برخوردار هستند. کمبود ویتامین D جز عوارض عمل اسلیو معده در کوتاه مدت می باشد و با مصرف داروهای تجویز شده از سوی پزشک در کمترین زمان ممکن قابل حل است.

14. آبسه شکمی بعد از عمل اسلیو معده

آبسه شکمی یعنی تجمع بیش از اندازه مواد عفونی و عدم توجه به آن جهت درمان یعنی تبدیل به یک مجموعه چرکی بسیار قدرتمند. اگر نسبت به آبسه شکمی بعد از عمل اسلیو معده کم توجهی شود، بیمار باید خود را برای احتمال پاره شدن آن و درگیر شدن کل بدن با عفونت آماده کند. نشت در خط منگنه علت بروز آبسه شکمی بعد از عمل اسلیو معده است.

15. سوء تغذیه بعد از عمل اسلیو معده

زمانیکه میزان کالری مورد نیاز بدن به هر دلیلی کاهش یابد، سوء تغذیه رخ می دهد. عمل اسلیو معده یعنی خارج کردن 80 درصد از دستگاه گوارش. در نتیجه، خارج کردن این حجم از معده به معنای کاهش بسیار زیاد کالری ورودی بدن است. برای دوری از سوء تغذیه بعد از عمل اسلیو معده لازم است نسبت به رژیم غذایی اسلیو پایبند باشید. در موارد بسیار نادر که نیازهای بدن با برنامه غذایی رفع نشود، جراح لاغری با تجویز داروهای تقویتی بعد از عمل اسلیو معده به رفع سوء تغذیه می پردازد.

16. تشکیل سنگ کیسه صفرا بعد از عمل اسلیو معده

تشکیل کیسه صفرا جز استثنایی ترین عوارض عمل اسلیو معده بشمار می آید. میزان کاهش وزن بعد از عمل اسلیو معده تایین کننده تشکیل کیسه صفرا است. اگر مقدار کاهش وزن بعد از جراحی چاقی اسلیو بسیار زیاد باشد، 1 قدم به تشکیل سنگ کیسه صفرا نزدیک می شوید. تشکیل سنگ کیسه صفرا وابسته به بالا رفتن میزان غلظت کلسترول صفرا است که با کاهش وزن سریع رابطه مستقیم دارد. علائم تشکیل سنگ کیسه صفرا بعد از عمل اسلیو معده عبارت است از:

1. تغییر رنگ پوست به رنگ زرد
2. تغییر رنگ چشم به رنگ زرد
3. بروز حالت تهوع و استفراغ
4. بروز احساس درد غیر قابل تحمل و زیاد در قسمت فوقانی شکم

17. آمبولی بعد از عمل اسلیو معده

تشکیل لخته خون یا بروز آمبولی بعد از عمل اسلیو معده بر اثر کم تحرکی بیمار رخ می دهد چراکه بیمار در ایام ابتدایی نمی تواند مانند سابق به فعالیت های روزانه خود ادامه بدهد. برای جلوگیری از بروز آمبولی بعد جراحی اسلیو معده کافی است در ایام ابتدایی فعالیت های بدنی بسیار سبک نظیر پیاده روی انجام شود. توضیحات کام جهت پیشگیری از آمبولی بعد اسلیو معده توسط جراح لاغری به بیمار داده می شود، اما موارد ذیل بسیار تاثیرگذار هستند:

1. نوشیدن آب فراوان: فرد برای دفع آب نیازمند حرکت تا محل سرویس بهداشتی است و همین امر باعث دوری از کم تحرکی می شود.
2. تحرک سبک بعد عمل: حداقل 10 دقیقه پیاده روی سبک در ایام ابتدایی.

چگونه عوارض عمل اسلیو معده را کاهش دهیم؟

برای کاهش عوارض عمل اسلیو معده نیازمند رعایت چندین نکته هستید. با رعایت و پیروی از نکات مرتبط با کاهش عارضه ها، پشیمانی بعد از عمل اسلیو معده رخ نخواهد داد.

1. جراح لاغری (پیروی تمامی فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب بهترین جراح کاهش وزن)
2. دستور العمل های قبل جراحی (مخصوصا رعایت رژیم قبل از عمل اسلیو معده)
3. ایجاد تغییرات در سبک زندگی (تغییراتی برای کمک کردن به تسریع درمان)
4. مراقبت های بعد از اسلیو معده (تغییرات کلی در رژیم غذایی، دستورالعمل های بعد جراحی و فعالیت بدنی)
5. مراقبت از جای بخیه و زخم (از مهم ترین نکات برای جلوگیری از عوارض احتمالی جراحی اسلیو است)

عمل اسلیو معده چیست؟ جراحی اسلیو معده چگونه انجام می شود؟

قبل از پرداختن به موضوع عوارض عمل اسلیو معده بهتر است ابتدا درباره این عمل بیشتر بدانیم. عمل اسلیو معده نوعی عمل لاغری است که برای کاهش وزن افراد مبتلا به چاقی مفرط مورد استفاده قرار می گیرد. در طی این عمل که آن را با نام اسلیو گاسترکتومی نیز می شناسند، بخش بزرگی از معده که حدود 80 درصد از آن می باشد بریده و از بدن خارج می شود. عمل اسلیو معده تحت بیهوشی عمومی و به روش لاپاراسکوپی انجام می شود. به این صورت که پزشک بعد از بیهوش کردن فرد، با ایجاد برش های کوچکی روی شکم و وارد کردن ابزار مخصوصی مانند لاپاراسکوپ جراحی را انجام می دهد. با کاهش حجم معده، مقدار غذای مصرفی فرد هم به شدت کم شده و در نتیجه بعد از مدتی کاهش وزن اتفاق می افتد.

عوارض عمل اسلیو معده در یک نگاه

عارضه	توضیحات مختصر
نشت معده	استفاده نادرست از ابزار استاپلر برای بخیه
بروز عفونت	آبسه شکمی یا نشت در خط منگنه
افتادگی پوست	کاهش وزن سریع
بروز فتق	تضعیف عضلات دیواره شکم
کاهش جذب مواد مغذی	مخصوصا ویتامین D (خارج شدن حجم زیادی از معده)
انسداد روده	به علت تغییرات ساختار معده
کاهش وزن بیش از اندازه	رعایت برنامه غذایی مناسب و مشاوره با پزشک لاغری و متخصص تغذیه
احساس درد	زخم های جراحی – فشار گاز دی‌ اکسید کربن
مشکلات گوارشی	اختلال در عملکرد معده
ریفلاکس معده	واکنش معده به حجم خارج شده در عمل
احتمال خونریزی	جمع شدن خون در حفره شکمی
سندروم دامپینگ	هضم بسیار سریع غذا از معده
تشکیل سنگ کیسه صفرا	کاهش وزن غیر قابل انتظار بدن
حالت تهوع و استفراغ	واکنش دستگاه گوارش به خارج شدن 80% از اندازه معده
پیش بینی برای کمبود ویتامین ها و مواد معدنی	ویتامین دی و بی 12، مواد معدنی اهن و کلسیم
آمبولی یا لخته خون	ناشی از کم تحرکی بعد جراحی
ریزش مو	کاهش پروتئین مورد نیاز بدن

نتیجه گیری کنیم؟

با این حال تجربه نشان داده است که رسیدگی زود هنگام به مشکلات مذکور می تواند بهترین نتیجه را شکل دهد. با توجه به هزینه عمل اسلیو معده که کم هم نیست، بهتر است بعد از عمل به خوبی مراقب خود باشید تا بهترین نتیجه را از جراحی چاقی ببینید.

سوالات پرتکرار عوارض عمل اسلیو معده